Is het wettelijk verplicht asbest te verwijderen?

Asbest, ooit geprezen om zijn duurzaamheid en hittebestendigheid, is nu bekend om zijn gezondheidsrisico's. In Vlaanderen zijn er specifieke regels en aanbevelingen omtrent het verwijderen van asbesthoudende materialen. Maar is het daadwerkelijk wettelijk verplicht om asbest te verwijderen? Laten we een kijkje nemen in de Vlaamse wetgeving.

Huidige wettelijke verplichtingen

Momenteel is er geen algemene verplichting voor particuliere woningeigenaren in Vlaanderen om alle asbesthoudende materialen uit hun gebouwen te verwijderen. Echter, als het asbest in slechte staat verkeert of tijdens renovatiewerken bloot komt te liggen, is verwijdering wél verplicht. Dit komt doordat beschadigd of verweerd asbestvezels kan vrijgeven, wat ernstige gezondheidsrisico's met zich meebrengt.

Het asbestattest

Sinds 23 november 2022 is bij de overdracht van een gebouw (zowel residentieel als niet-residentieel), met bouwjaar vóór 2001, een asbestattest verplicht. Dit attest, opgesteld door een gecertificeerde asbestdeskundige, geeft inzicht in de aanwezigheid van asbest in het gebouw. Het doel is om de overnemers te informeren, zodat zij op de hoogte zijn van eventuele asbestrisico's en de nodige voorzorgsmaatregelen kunnen nemen. 

Vanaf mei 2025 breidt deze verplichting verder uit naar de eigenaars (of verenigingen van mede-eigenaars) bij gebouwen met gemeenschappelijke delen. Concreet zal elke eigenaar van zulke gebouwen met bouwjaar voor 2001 verplicht over een asbestattest moeten beschikken. Tegen het jaar 2032 zal elk gebouw, ongeacht de overdrachtsvereiste, verplicht over een asbestattest moeten beschikken om in regel te zijn met de Vlaamse wetgeving.

Publieke gebouwen en werkgevers

Voor publieke gebouwen en werkgevers gelden strengere regels bovenop het asbestattest:

• Publieke gebouwen: Er is een verwijderingsplicht voor asbesthoudende materialen tegen 2034 en 2040, afhankelijk van het type materiaal en de staat ervan.
• Werkgevers: Zij zijn verplicht een asbestinventaris op te stellen voor alle gebouwen waar personeel werkzaam is, ongeacht het bouwjaar. Dit helpt bij het identificeren en beheersen van mogelijke asbestrisico's op de werkplek.

Toekomstige streefdata

Hoewel er momenteel geen algemene verwijderingsplicht is voor particulieren, heeft de Vlaamse overheid ambitieuze doelen gesteld:

• Tegen 2034: Alle risicovolle asbesttoepassingen, zoals asbestcementen daken en gevels, zouden verwijderd moeten zijn uit Vlaamse gebouwen en woningen.
• Tegen 2040: Alle overige asbesttoepassingen in slechte staat zouden verwijderd moeten zijn.

Goed om weten: deze streefdata zijn echter niet wettelijk bindend voor particuliere woningen. De overheid kan wel aanvullende maatregelen overwegen als de verwijdering niet snel genoeg verloopt.

Aanbeveling

Hoewel volledige verwijdering van asbest niet altijd wettelijk verplicht is, wordt het sterk aangeraden om asbesthoudende materialen proactief en veilig te laten verwijderen, vooral tijdens renovatiewerken. Dit draagt niet alleen bij aan een gezondere leefomgeving, maar kan ook de waarde van jouw woning verhogen. Bovendien kan de lokale toezichthouder milieu u verplichten om maatregelen te nemen als asbest in slechte staat verkeert.

Wens je een offerte te ontvangen voor de opmaak van een asbestattest voor jouw gebouw? Aarzel dan niet langer en neem contact met ons op via onderstaande knop!